ایرج فرهومند

ایرج فرهومند در تهران به دنیا آمد و پس از اخذ دیپلم، در دانشکده فنی تهران به تحصیل پرداخت. او از شاگردان ممتاز این دانشگاه بود و به همین خاطر با بورس دولتی به آمریکا رفت. او در رشته راه و ساختمان در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی درجه دکترا گرفت و یکی از با استعدادترین فارغ¬التحصیلان رشته خود به شمار می¬رفت. ایرج همچنین یکی از کارشناسان طراز اول جهان در رشته زلزله¬شناسی و تأثیرات آن بر نیروگاه¬های هسته¬ای بود.
فرهومند در دوران دانشجویی با کنفدراسیون آشنا و رفته رفته به یکی از هواداران فعال جنبش دانشجویی بدل شد. او اندکی بعد به فرانسه رفت و در رشته تخصصی خود در زمینه نیروگاه¬های اتمی به کار پرداخت. او در پاریس رابطه خود را با جنبش دانشجویی حفظ کرد و همانجا بود که به سازمان انقلابی پیوست. ایرج به رغم فضای گاه جنجالی کنفدراسیون، از همان آغاز اصول مخفی¬کاری را رعایت می¬کرد. همین موضوع باعث شد که او بتواند علنی به ایران بازگردد و در دانشکده فنی دانشگاه تهران به تدریس مشغول شود. در عین حال با رهبری سازمان انقلابی در داخل کشور در ارتباط بود. زندگی علنی و مبارزه مخفی او دو سالی ادامه داشت. در جریان ضربه رژیم شاه به سازمان و کشته شدن پرویز واعظ¬زاده ایرج هم دستگیر و زندانی شد. همسر فرهومند نیز که در فعالیت¬های سیاسی شرکت چندانی نداشت به اسارت در آمد.
فرهومند یک سال در زندان بود. در آستانه انقلاب ۵۷، دوباره به سازمان انقلابی پیوست و سپس به یکی از فعالین حزب رنجبران بدل شد. با شروع جنگ ایران و عراق، فرهومند از نخستین کسانی بود که از همان آغاز به جبهه رفت و تا تابستان ۶۰ در خدمت دفاع از میهن جنگید. در درگیری شدیدی که در دهلران جریان داشت ایرج توانست با تکیه بر تجربیات علمی خود، به ساختن پلی که توانایی تحمل وزن تانک¬های ایرانی را داشته باشد، موفق شود. این عمل باعث شد که آن منطقه را از اشغالگران بازپس گرفتند.
به رغم این همه خدمات و فداکاری¬ها، وقتی رژیم جمهوری اسلامی به حزب رنجبران یورش برد، ایرج فرهومند هم طعمه آن¬ها شد. او مخفی شد. ایرج پس از چندی، به قصد دیدار خواهرش به منزل او رفت. او عشق فراوانی به مادر و خواهرش داشت و شاید به سائقه همین عشق، دچار بی¬احتیاطی شد. پاسداران در منزل خواهر ایرج در کمین بودند.
مدتی بعد از دستگیری فرهومند، رژیم جمهوری اسلامی با دولت فرانسه تماس گرفت تا آنان متخصصی را برای بررسی ساختمان نیروگاه اتمی بوشهر و تضمین مقاومت آن در برابر زلزله به ایران بفرستند. دولت فرانسه در جواب نوشته بود که یکی از برجسته¬ترین متخصصان این رشته، خود یک ایرانی به نام دکتر ایرج فرهومند است و گرچه مدتی در فرانسه به کار مشغول بوده، اکنون در ایران به سر می¬برد.
جمهوری اسلامی مدت¬ها پیش از آنکه این نامه را دریافت کند، ایرج فرهومند را به جوخه اعدام سپرده بود. ایران دانشمندی گرانمایه و یکی از فداکارترین فرزندان خود را از دست داده بود.

 

 

 

 

3